وقف خاص
وَقْف خاص بخشش عین مال (مانند زمین، باغ، خانه و...) برای بهره بردن شخص یا اشخاصی خاص از منافع آن مال است. عین مال در صورت وقف خاص، بنا بر نظر بسیاری فقها از اختیار و ملک مالک خارج می‌شود. به نظر برخی فقها ملکیت این نوع از وقف به فرد یا افرادی منتقل می‌شود که وقف برای آنها انجام شده است. برخی دیگر معتقدند که مال وقف شده مانند مال بدون مالک است و نیازی ندارد که برای آن مالک خاصی مشخص شود. اما در هر صورت امکان نقل و انتقال مال وقف شده وجود ندارد.
به نظر برخی از فقها در این نوع وقف تولیت بر عهده فرد یا افرادی است که وقف برای آنها انجام شده است و حاکم شرع حق دخالت در آن را ندارد. اما برخی از فقها بر اساس نظریه ولایت فقیه معتقدند که ولی فقیه می‌تواند بر اجرای صحیح وقف در موقوفات خاص نیز نظارت داشته باشد. برخی دیگر از فقها نظارت ولی فقیه در وقف خاص را فقط در صورت ضرورت می‌دانند.
بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران و به استناد ماده ۲۵ قانون دیوان عدالت اداری به درآمد‌های حاصل شده از وقف خاص مالیات تعلق می‌گیرد.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ آیت‌اللهی، وقف پس انداز جاودانه،۱۳۸۳ش، ص۳۰۰؛کاشف‌الغطاء، انوار الفقاهه (کتاب الوقف)، ۱۴۲۲ق، ص۲۷-۳۰.
- ↑ طوسی، الخلاف، ۱۴۱۱ق، ص۵۴۰.
- ↑ طوسی، المبسوط، تهران، ص۲۸۷.
- ↑ یزدی، عروه الوثقی، ۱۴۱۷ق، ص۲۳۲-۲۳۳.
- ↑ آیت‌اللهی، وقف پس انداز جاودانه،۱۳۸۳ش، ص۳۰۰؛ کاشف‌الغطاء، انوار الفقاهه (کتاب الوقف)، ۱۴۲۲ق، ص۲۷-۳۰.
- ↑ عاملی، اللمعه الدمشقیه، ۱۳۸۴ش؛ ص۹۹.
- ↑ ادیبی، رحمانی، «تحلیل مبانی حقوقی نحوۀ تولیت وقف خاص، با رویکردی به قانون مدنی و قانون اوقاف»، ص۱۵.
- ↑ ادیبی، رحمانی، «تحلیل مبانی حقوقی نحوۀ تولیت وقف خاص، با رویکردی به قانون مدنی و قانون اوقاف»، ص۱۶.
- ↑ پژوهشنامه مالیات، «وقف عام و وقف خاص، پرسش‌هایی در مورد رأی دیوان عدالت اداری»، ص۲۵-۲۸.
منابع
- آیت‌اللهی، ابوالحسن، وقف پس‌انداز جاودانه، یزد، مفاخر، ۱۳۸۳ش.
- ادیبی مهر، محمد؛ رحمانی، حامد، «تحلیل مبانی حقوقی نحوۀ تولیت وقف خاص، با رویکردی به قانون مدنی و قانون اوقاف»، فصلنامه فقه و حقوق اسلامی، ۱۳۹۳ش، شماره ۹.
- پژوهشنامه مالیات، «وقف عام و وقف خاص، پرسش‌هایی در مورد رأی دیوان عدالت اداری»، پژوهشنامه مالیات، تابستان ۱۳۷۷ش، شماره۲۰.
- طوسی،محمدبن حسن، الخلاف، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۱۱ق،
- طوسی،محمدبن حسن،المبسوط، به کوشش محمد تقی کشفی، تهران، المکتبه المرتضویه.
- عاملی،زین الدین محمدبن مکی، اللمعه الدمشقیه، تهران، انتشارات خط سوم، ۱۳۸۴ش.
- کاشف‌الغطاء، حسن، انوار الفقاهه (کتاب الوقف)، نجف، موسسه کاشف الغطاء العامه، ۱۴۲۲ق.
- یزدی، سید محمد کاظم، عروه الوثقی، قم، موسسه نشر اسلامی، ۱۴۱۷ق.